تحول در پیوند اعضا؛ تغییر گروهخونی کلیههای اهدایی امکان پذیر شد
گروه خیریه تحقیات کلیه بریتانیا که تامین مالی این پژوهش را برعهده داشته معتقد است این پیشرفت میتواند به بیماران کلیوی جوامع اقلیت قومی که گروه خونیشان اغلب با گروهخونی افراد اهداکننده کلیه همخوانی ندارد، کمک کند به زندگی ادامه دهند.
در حالیکه کلیه فردی با گروه خونی A قابل پیوند به بیماری با گروه خونی B یا دیگر گروههای خونی و بالعکس نیست، تبدیل گروه خونی به O میتواند پیوند کلیه از هر گروهخونی به گروه خونی دیگر را میسر سازد و تعداد پیوندها را افزایش دهد.
دانشمندان دانشگاه کمبریج حالا موفق شدهاند تا گروه خونی ۳ فرد اهداکننده کلیه را که فوت شده بودند به گروه خونی O تغییر دهند.
آنها برای تراز کردن خون تزریق شده از یک دستگاه پرفیوژن نورموترمیک (normothermic perfusion) استفاده کردند که در عبوردادن خون حاوی اکسیژن از کلیه با هدف حفظ بهتر آن برای استفاده در آینده کاربرد دارد. دانشمندان برای این کار از یکی از آنزیمهای موجود در کلیه فرد فوت شده استفاده کردند و با استفاده از آن نشانگرهای گروهخونی را از بین بردند تا در نهایت گروهخونی این کلیهها به O تبدیل شود که برای بیماران با هر گروه خونی قابل استفاده است.
سرنا مکمیلان دانشجوی دکترا در دانشگاه کمبریج در این باره توضیح میدهد: «این آنزیم نشانگرهای گروه خونی را که رگهای خونی کلیه را پوشانده بودند حذف کرد و در نتیجه گروه خونی این اندام تنها در عرض چند ساعت به O تبدیل شد.» او که در این پژوهش همکاری داشته در ادامه میگوید: «فکر کردن به تاثیری که این پیشرفت میتواند بر زندگی خیلیها بگذارد، بسیارهیجانانگیز است.»
گروه خیریه تحقیات کلیه بریتانیا بر این باور است که نتایج این تحقیق میتواند بهویژه در نجات جان بیماران کلیوی اقلیتهای قومی مفید باشد. طبق دادههای این موسسه بیماران اقلیتها به نسبت نژاد سفید (کوکازوار) باید دستکم یکسال بیشتر در صف دریافت کلیه پیوندی منتظر بمانند. طبق آمار این موسسه خیریه بیماران گروههای اقلیت اغلب از گروهخونی B هستند و با توجه به اینکه میزان اهدا کلیه در بین خود اقلیتها پایین است، از کمبود کلیه پیوندی در رنجند.
در فاصله زمانی ۲۱-۲۰۲۰ تنها ۹ درصد اهداکنندگان عضو گروههای نژادی سیاهپوست یا اقلیتهای نژادی بودند این درحالیست که در همین فاصله زمانی یکسوم تعداد افراد ثبتنام شده در لیست انتظار کلیه پیوندی از این گروههای نژادی بودهاند.
تیم تحقیقاتی کمبریج اکنون باید ببیند که این کلیههای تازه تغییریافته چگونه به گروهخونی معمول بیمار در جریان گردش خون طبیعی خود واکنش نشان میدهند. این کار قبل از اینکه بر روی بیماران واقعی امتحان شود بوسیله دستگاه پرفیوژن آزمایش میشود؛ به این ترتیب که دستگاه گروههای خونی متفاوت را در معرض کلیههای تغییریافته قرار میدهد و واکنش آنها را ثبت و بررسی میکند. مایک نیکلسون، استاد عمل پیوند در دانشگاه کمبریج که تحقیقات قبلیاش در باره دستگاه پرفیوژن دستمایه پژوهش اخیر بوده میگوید: «پس از عوض کردن موفقیتآمیز گروه خونی به نوع O، اکنون باید به دنبال این باشیم که آیا روشهای ما میتوانند در یک محیط بالینی هم با موفقیت توام و درنهایت به پیوند منجر شوند یا خیر.»
آشلینگ مکماهون، مدیراجرایی تحقیقات کلیوی بریتانیا، این پیشرفت را «بالقوه تغییردهنده بازی» نامیده و میگوید این کار آنها «نور امیدی را برای بیش از ۱۰۰۰ نفر از گروههای اقلیت قومی که در انتظار دریافت کلیه هستند» بهوجود آورده است.
تحقیقات مکمیلان و نیکلسون قرار است طی ماههای آینده در مجله جراحی بریتانیا (British Journal of Surgery) منتشر شود.