بیماران کمبینا و نابینای «هندی و ایرانی» با استفاده کلاژن پوست خوک درمان شدند
محققان توانستند با استفاده از «پوست خوک» حدود ۲۰ نفر را که از نابینایی رنج میبردند یا در آستانه نابینایی قرار داشتند درمان کنند. طبق گزارش برخی رسانهها، این بیماران از کشورهای هند و ایران بودند.
میلیونها نفر در سراسر جهان بهدلیل آسیب به قرنیه، لایه بیرونی شفافی که از چشم مقابل نور محافظت میکند نابینا هستند یا بینایی ضعیفی دارند. گرچه قرنیه با آسیبهای اندک میتواند خود به خود بهبود پیدا کند اما برخی از افراد ممکن است برای بازیابی بینایی خود نیاز به پیوند انسانی قرنیه داشته باشند.
اما این روشها که بهعنوان پیوند قرنیه نیز شناخته میشوند جراحیهای گرانقیمت، تهاجمی و زمانبر دارد که بیماران را مجبور میکند بیش از یک سال دارو مصرف کنند تا مطمئن شوند بدن آنها بافت پیوندی را پس نمیزند. قرنیه انسان مانند سایر اعضای اهدایی باید به سرعت – در عرض دو هفته پس از مرگ اهدا کننده- استفاده شود که میتواند چالشهایی را ایجاد کند. در بسیاری از نقاط جهان، بهویژه در مناطق فقیرتر اهدای قرنیه به اندازه کافی وجود ندارد.
با این حال محققان دانشگاه لینشوپینگ و شرکت «لینکوکر لایف ساینس ایبی» سوئد و شماری از محققان بینالمللی، توانستند بینایی را به گروهی از افراد که در این مطالعه حضور داشتند با استفاده از یک ایمپلنت مخصوص ساخته شده از کلاژن پزشکی از پوست خوک بازگردانند. طبق گزارش برخی رسانهها این بیماران از ایران و هند انتخاب شدند.
۱۴ نفر از ۲۰ شرکت کننده قبل از شرکت در این آزمایش نابینا بودند اما پس از دریافت ایمپلنت بخشی یا تمام بینایی خود را به دست آوردند. آنها همچنین توانستند بار دیگر از لنز استفاده کنند. سه نفر از بیماران نابینا پس از پیوند به دید کامل ۲۰ از ۲۰ دست یافتند.
تمام شرکتکنندگان در این مطالعه دو سال پس از عمل، مشکلی با ایمپلنتها نداشتند و هیچ عارضه نامطلوبی مانند التهاب یا جای زخم در محل جراحی گزارش نشد.
محققان نتایج این تحقیق را در مجله نیچر بیوتکنولوژی منتشر کردهاند.
نیل لاگالی، استاد دانشگاه لینکوپینگ در سوئد میگوید: «میتوان یک ماده زیستی تولید کرد که تمام معیارهای استفاده بهعنوان ایمپلنتهای انسانی را برآورده کند.» وی تاکید کرد که «میتوان این ایمپلنتها را بهصورت انبوه تولید و تا دو سال ذخیره کرد و در نتیجه به افراد بیشتری با مشکلات بینایی ارائه شود.»
وی افزود: «این محصول ما را از مشکل کمبود بافت قرنیه اهدایی و دسترسی به سایر درمانهای بیماریهای چشم دور میکند.»
روش اجرا چگونه بود؟
محققان برای توسعه پیوند قرنیه از کلاژن پزشکی مشتق شده از پوست خوک برای ایجاد یک هیدروژل شفاف استفاده کردند. جراحان سپس یک برش کوچک در قرنیه هر بیمار ایجاد کردند و هیدروژل را وارد چشم کردند که به ضخیم شدن و تغییر شکل قرنیه برای بازیابی عملکرد آن کمک کرد. این روش جراحی همچنین باعث بهبود در روشهای سنتی پیوند شده است که طی آن جراحان قرنیه اصلی بیمار را بر میدارند و قرنیه جدید را به جای آن قرار میدهند.
روش هیدروژل ۳۰ دقیقهای نیز بسیار سریعتر از پیوند قرنیه معمولی است که میتواند چندین ساعت طول بکشد. بیماران در کارآزمایی بالینی تنها هشت هفته پس از عمل از قطرههای مخصوص استفاده کردند، این در حالی است که در پیوند سنتی چندین سال درمان دارویی انجام میشود.
این فنآوری میتواند برای مبتلایان به قوز قرنیه که از هر ۲ هزار نفر یک نفر به آن مبتلا است، استفاده شود.
محققان امیدوارند این روش را در مرحله بعدی روی ۱۰۰ نفر یا بیشتر آزمایش کنند و سپس نسبت به تایید آن اقدام شود. آنها همچنین امیدوارند که این روش را در بیماران با سایر بیماریهای چشمی آزمایش کنند.
محققان ایرانی در این تحقیق
چند پزشک و محقق ایرانی در این تحقیق حضور داشتند بهطوری که مهرداد رفعت، مهندس زیست پزشکی در دانشگاه لینشوپینگ سوئد و مدیرعامل شرکت «لینکوکر لایف ساینس ایبی» درباره این تحقیق میگوید: «ما تلاشهای قابل توجهی انجام دادیم تا مطمئن شویم کشف ما بهطور گسترده در دسترس قرار میگیرد و استفاده از این روش مقرون صرفه برای همه خواهد بود.»
وی تاکید کرد به همین دلیل است که میتوان این فناوری را در تمام نقاط جهان استفاده کرد.
از سوی دیگر در بین محققان بینالمللی حاضر در این تحقیق نام دکتر رامین صلوتی از مرکز تحقیقات و کلینیک چشم صلوتی شیراز و همچنین دکتر محمود جباروند از دانشگاه علوم پزشکی تهران دیده میشود.